Liczebniki - Español

Liczebniki główne

1 – uno
2 – dos
3 – tres
4 – cuatro
5 – cinco
6 – seis
7 – siete
8 – ocho
9 – nueve
10 – diez
11 – once
12 – doce
13 – trece
14 – catorce
15 – quince
16 – dieciséis
17 – diecisiete
18 – dieciocho
19 – diecinueve
20 – veinte
30 – treinta
40 – cuarenta
50 – cincuenta
60 – sesenta
70 – setenta
80 – ochenta
90 – noventa
100 – cien
200 – doscientos
300 – trescientos
400 – cuatrocientos
500 – quinientos
600 – seiscientos
700 – setecientos
800 – ochocientos
900 – novecientos
1000 – mil
2000 – dos mil
4000 – cuatro mil
1000000 – un millón
6000000 – seis millones
8000000 – ocho millones, etc.

Liczebnik uno ma dwa rodzaje: męski i żeński. Przed rzeczownikami rodzaju męskiego jego forma (uno) skraca się do un, na przykład:
un cuaderno (jeden zeszyt)
una blusa (jedna bluzka)

Liczebniki pomiędzy 20 i 30 tworzymy poprzez połączenie liczebnika oznaczającego dziesiątki (nieznacznie zmodyfikowanego do formy veinti) i liczebnika oznaczającego jednostki, na przykład:
21 – veintiuno
22 – veintidós
23 – veintitrés

Liczebniki powyżej 30 (do 100) tworzymy, łącząc liczebnik oznaczający dziesiątki i liczebnik oznaczający jednostki za pomocą spójnika y, na przykład:
31 – treinta y uno
43 – cuarenta y tres
Uwaga! Spójnik y pojawia się wyłącznie między dziesiątkami i jednostkami, na przykład:
mil ochocientos cincuenta y siete (tysiąc osiemset pięćdziesiąt siedem)

Liczebnik cien oznacza sto. Tej formy liczebnika używamy, gdy mówimy o liczbie wynoszącej dokładnie sto. Jeśli liczebnik ten używany jest, aby określić liczbę wyższą niż sto (na przykład sto dwadzieścia), jego forma zmienia się w ciento, na przykład:
100 – cien
101 – ciento uno

Liczebniki oznaczające setki, od 200 wzwyż, mają dwa rodzaje: męski i żeński, na przykład:
quinientos vasos (pięćset szklanek)
doscientas mujeres (dwieście kobiet)

Jeśli znamy dokładną liczbę osób, przedmiotów lub zjawisk, o których mówimy, i jest ich kilka tysięcy, używamy liczebnika mil w liczbie pojedynczej, na przykład:
dos mil habitanes (dwa tysiące mieszkańców)
veinte mil inmigrantes (dwadzieścia tysięcy imigrantów)

Jeśli nie znamy dokładnej liczby osób, przedmiotów lub zjawisk, o których mówimy, a jest ich kilka tysięcy, użyjemy liczebnika mil w formie liczby mnogiej (miles). Między nim i rzeczownikiem pojawi się przyimek de, na przykład:
miles de frases (tysiące zdań)
miles de habitantes (tysiące mieszkańców)

Liczebnik millón ma formę liczby mnogiej millones, na przykład:
cuarenta millones (czterdzieści milionów)
Uwaga! Jeśli po liczebniku millón (millones) występuje rzeczownik, oba słowa łączą
się za pomocą przyimka de, na przykład:
un millón de euros (milion euro)

Od miejsca liczebnika głównego w zdaniu może zależeć jego znaczenie. Z reguły liczebnik główny występuje przed określanym rzeczownikiem, na przykład:
siete siglos (siedem wieków)
veinte años (dwadzieścia lat)
Uwaga! Liczebnik główny może występować po rzeczowniku w funkcji liczebnika porządkowego, na przykład:
siglo siete (siódmy wiek)
años veinte (lata dwudzieste)

Źródło

Liczebniki porządkowe

1. – primero
2. – segundo
3. – tercero
4. – cuarto
5. – quinto
6. – sexto
7. – séptimo
8. – octavo
9. – noveno, nono
10. – décimo
11. – undécimo
12. – duodécimo
13. – decimotercero
14. – decimocuarto
15. – decimoquinto
16. – decimosexto
17. – decimoséptimo
18. – decimoctavo
19. – decimonono
20. – vigésimo


Liczebniki porządkowe odmieniają się przez rodzaje (męski i żeński) oraz liczby (pojedynczą i mnogą), na przykład:
segundo plano (drugi plan)
cuarto piso (czwarte mieszkanie)

Liczebniki primero i tercero w rodzaju męskim przed rzeczownikami ulegają skróceniu do form primer i tercer:
primer nombre (pierwsze imię)
tercer examen (trzeci egzamin)

Różnice w użyciu liczebników głównych i porządkowych: liczebników porządkowych używamy praktycznie tylko do dziesiątego (décimo). Od jedenastego wzwyż używa się liczebników głównych, które tłumaczy się jako porządkowe, na przykład:
Juan Carlos Primero (Juan Carlos I)
clase veinte (dwudzieste zajęcia)

Przy oznaczaniu czasu (godzin, dni miesiąca i lat) używamy liczebników głównych, które tłumaczymy jako porządkowe, na przykład:
la una y media (pierwsza trzydzieści)
el siete de diciembre (siódmy grudnia)

Do określania wieku używa się zarówno liczebników porządkowych, jak i głównych. Liczebnikiem porządkowym oznaczamy zawsze primer siglo (wiek pierwszy). Wieki od drugiego do dziesiątego można określać zarówno liczebnikami porządkowymi, jak i głównymi. Użycie tych pierwszych częstsze jest w języku literackim, natomiast drugich – w języku potocznym. Wieki powyżej dziesiątego określa się liczebnikami głównymi, na przykład:
siglo dos/segundo siglo (drugi wiek)
siglo catorce (czternasty wiek)

Uwaga! Należy pamiętać, że liczebniki porządkowe występują z reguły przed rzeczownikiem, natomiast liczebniki główne w funkcji liczebników porządkowych – po rzeczowniku. Wyjątkiem są liczebniki porządkowe przy imionach i nazwiskach (królowie, nazwiska rodowe, itp.), których używa się po rzeczowniku, na przykład:
Fernando Primero (Ferdynand I)
Juan Pablo Segundo (Jan Paweł II)

Źródło